Truyền thuyết và lịch sử hình thành của Vịnh Hạ Long

Lịch sử hình thành của Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long có lịch sử hình thành địa chất lâu đời với các môi trường cổ địa lý khác nhau bắt đầu từ gần 570 triệu năm trước. Giữa kỷ Ordovician và Silua (500 đến 410 triệu năm trước), khu vực này là biển sâu. Sau đó, giữa kỷ Than đá và kỷ Pêmi (340 đến 250 triệu năm trước), khu vực này rơi vào môi trường biển nông. Vào cuối kỷ Paleogen (kỷ Cổ Cận) và đầu kỷ Neogen (kỷ Tân Cận), từ 26 đến 20 triệu năm trước, vùng biển này đã trở thành một phần của đồng bằng ven biển rộng lớn. Khu vực này đã bị ngập nước biển nhiều lần trong Kỷ Đệ tứ, trong suốt 2 triệu năm qua. Vịnh Hạ Long hiện tại được hình thành khoảng 7 hoặc 8 nghìn năm trước do sự xâm lấn của biển trong quá trình tiến hóa trầm tích Holocen bắt đầu vào khoảng 17-18 nghìn năm trước 

Lịch sử địa chất vịnh Hạ Long bao gồm ba thời kỳ tạo sơn chính. Đầu tiên là hình thành sơn ngoại địa máng Caledonide vào cuối thời kỳ Silur, khoảng 410 triệu năm trước. Thứ hai là sự hình thành nền tảng Indosinide vào cuối kỷ Triassic, khoảng 200 triệu năm trước. Quá trình tạo sơn Alpide cuối cùng vào cuối kỷ Paleogen, khoảng 30 triệu năm trước đã tạo ra sự phân biệt Địa lũy (Horst) và vùng trũng địa hào, là cơ sở hình thành Vịnh Hạ Long sau này. Tồn tại hai môi trường cổ địa lý nổi bật ở khu vực Vịnh Hạ Long. Thời kỳ Carbon, từ 340 đến 285 triệu năm trước, là thời kỳ ấm áp trên khắp hành tinh khi những đầm lầy khổng lồ tạo ra các bể than lớn ở Châu Âu và Châu Mỹ. Ở Vịnh Hạ Long, trầm tích cacbonat được lắng đọng ở vùng biển nông trong điều kiện khô nóng, dần dần hình thành các lớp đá vôi dày. Trong suốt khoảng thời gian hàng trăm triệu năm, đáy biển dần bị lún xuống khiến đá vôi dưới vùng biển nông tích tụ thành lớp dày, cuối cùng đạt độ dày 1.200m, tạo điều kiện hình thành cảnh quan núi đá vôi đặc trưng. Ngược lại, trong kỷ Triassic cách đây từ 240 đến 195 triệu năm trước, khi phần lớn thế giới đang trải qua điều kiện khí hậu khô nóng thì vùng Hạ Long lại có khí hậu nóng ẩm. Dấu tích mục nát của những khu rừng dương xỉ khổng lồ là cơ sở của các mỏ than trong khu vực.

Nguồn gốc tên gọi Vịnh Hạ Long

Hạ Long có nghĩa là “Rồng xuống”. Từ trước thế kỷ XIX, tên vịnh Hạ Long chưa được ghi chép trong thư tịch cổ của Việt Nam, chủ yếu được biết đến với tên gọi Giao Châu, Lục Thủy, An Bang, An Quảng, Hải Đông, Hoa Phong, Nghiêu Phong …. Đến cuối thế kỷ XIX, tên vịnh Hạ Long mới xuất hiện trên bản đồ hàng hải của Pháp vẽ về vịnh Bắc Bộ và trên một số bài báo bằng chữ tiếng Pháp, chữ tiếng Việt. Trên tờ “Tin tức Hải Phòng” xuất bản bằng tiếng Pháp đã đưa tin: “Rồng xuất hiện trên vịnh Hạ Long”. Câu chuyện được tóm tắt như sau: Năm 1898, viên thiếu úy La-gơ-rê-din, thuyền trưởng tàu A-va-lăng-sơ và rất nhiều thủy thủ đã gặp một đôi rắn biển khổng lồ trên vịnh Hạ Long. Người Châu Âu liên tưởng con vật này giống con Rồng trong trí tưởng tượng của người Châu Á. Chính vì sự xuất hiện con vật lạ giống hình con Rồng mà vùng biển này được mang tên là vịnh Hạ Long (theo sách Văn hóa nghệ thuật Quảng Ninh, từ một góc nhìn, Quảng Ninh, 2002)

Truyền thuyết rồng hạ cánh

Theo tiếng Việt, Hạ Long có nghĩa là Rồng bay xuống. Cái tên này gắn liền với một truyền thuyết đã được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Truyền thuyết kể lại rằng ngay từ những ngày đầu lập nước, người Việt đã bị giặc ngoại xâm tấn công theo đường biển. Thấy thế Ngọc Hoàng đã cử Rồng Mẹ mang theo một đàn Rồng Con xuống giúp người Việt đánh giặc. Khi các thuyền giặc ồ ạt tiến từ biển vào bờ cũng là lúc đàn Rồng hạ phàm. Ngay lập tức, đàn Rồng phun lửa thiêu cháy thuyền giặc và một phần nhả Châu Ngọc đã tạo thành một vức tường đá vô cùng vững chắc sừng sững giữa đất trời khiến thuyền giặc đâm vào vỡ tan tành.

Sau khi đánh tan giặc ngoại xâm giúp người Việt, đàn Rồng mới có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh nơi đây. Thấy mặt đất thanh bình, cây cối xanh tươi và những con người thì cần cù, chịu khó nên Rồng Mẹ đã quyết định cùng Rồng Con ở lại nơi vừa mới diễn ra trận đấu để có thể bảo vệ con dân Đại Việt muôn đời. Và ngày nay, nơi Rồng Mẹ đáp xuống chính là Vịnh Hạ Long còn nơi đàn Rồng Con hạ giới là vịnh Bái Tử Long.

Câu chuyện về rồng hạ cánh được cho là có nguồn gốc từ thời kỳ Hùng Vương, khi người Việt Nam còn có niềm tin vào sự tồn tại của các vị thần và các sinh vật thần thoại. Nó cũng phản ánh tinh thần yêu nước và quyết tâm chống giặc của người Việt Nam, cũng như sự trợ giúp của các vị thần trong những lúc khó khăn. Nhiều nhà văn, nhà thơ và nhà nghiên cứu sử dụng nó làm nguồn cảm hứng cho các tác phẩm nghệ thuật và khoa học. Nó cũng làm cho vịnh Hạ Long có một cái tên độc đáo và ý nghĩa, làm cho nó trở thành một biểu tượng của văn hóa và lịch sử của dân tộc Việt Nam.

Truyền thuyết về hang động vịnh Hạ Long

Khám phá vịnh Hạ Long, du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ, tráng lệ của nhiều hang động. Ít ai biết rằng, đằng sau mỗi hang động đó lại là truyền thuyết vịnh Hạ Long và những câu chuyên riêng. Sau đây, hãy cùng tìm hiểu câu chuyện phía sau những hang động nổi tiếng trên vịnh Hạ Long nhé.

Truyền thuyết hang Đầu Gỗ

Hang Đầu Gỗ là một trong những hang động lớn và đẹp nhất ở vịnh Hạ Long. Hang có tên gọi này bởi theo truyền thuyết, ngày xưa có một người dân ở đây rất giỏi làm thuyền. Một lần, ông ta được một người già giao cho một khúc gỗ lớn và bảo ông ta chế tác thành một chiếc thuyền. Người già nói rằng khúc gỗ này có phép thuật, nếu ông ta làm xong chiếc thuyền trong ba ngày thì sẽ được giữ lại, còn nếu không thì phải trả lại cho người già. Ông ta nhận lời và bắt tay vào làm việc. Tuy nhiên, dù ông ta cố gắng hết sức nhưng khúc gỗ cứ bị co rút và biến dạng liên tục, khiến cho ông ta không thể hoàn thành chiếc thuyền. Đến ngày thứ ba, người già quay lại và nhận lại khúc gỗ. Ông ta nói rằng khúc gỗ này là của Thần Rồng và chỉ có Thần mới có thể chế tác được. Người già mang khúc gỗ đi và để lại ở hang Đầu Gỗ. Từ đó, hang có tên gọi như hiện nay.

Truyền thuyết này được cho là có nguồn gốc từ sự kỳ diệu của thiên nhiên, khiến cho con người không thể hiểu được. Truyền thuyết này cũng phản ánh sự sáng tạo và giàu trí tưởng tượng của người Việt Nam. Truyền thuyết này đã được nhiều du khách quan tâm và tìm hiểu khi đến với hang Đầu Gỗ.

Xem thêm: Hang Đầu Gỗ – động của các kỳ quan

Hang Trinh Nữ và hang Trống

Hang Trinh Nữ và hang Trống nằm trên dãy đảo Bồ Hòn cùng với hệ thống động Sửng Sốt, hồ Động Tiên, Hang Luồn… Hai hang động này gắn với một câu chuyện tình đẹp nhưng vô cùng bi thương, được nhiều du khách tò mò khám phá khi tới đây.

Theo truyền thuyết kể lại rằng, ngày xưa, có một người con gái vạn chài xinh đẹp. Cô yêu một chàng trai là con của một gia đình giàu có ở Vân Đồn. Tuy nhiên, gia đình chàng không đồng ý cho họ kết hôn vì sự khác biệt về địa vị. Họ ép chàng phải cưới một cô gái khác. Ngày cưới, chàng đã bỏ trốn và tìm cách đến với cô gái mình yêu. Họ đã cùng nhau lên một chiếc thuyền nhỏ và ra khơi để trốn chạy. Tuy nhiên, họ đã bị gia đình chàng và những người giặc biển truy đuổi. Trong lúc hoảng loạn, cô gái đã cầu xin Thần Rồng giúp đỡ. Thần Rồng đã biến cô thành một tảng đá hình người nằm trong hang. Chàng trai thấy vậy đã buồn bã và tự sát bằng cách nhảy xuống biển. Thần Rồng cũng biến chàng thành một tảng đá hình người đứng trong hang đối diện. Từ đó, hai hang được gọi là hang Trinh Nữ và hang Trống.

Những truyền thuyết vịnh Hạ Long không chỉ là những câu chuyện dân gian hay mà còn là những minh chứng cho sự sáng tạo và giàu trí tưởng tượng của người Việt Nam. Những truyền thuyết ấy đã tạo nên một nét riêng biệt cho vịnh Hạ Long, làm cho nó trở thành một điểm du lịch không thể bỏ qua khi đến Việt Nam. Khám phá vịnh Hạ Long, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những quang cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn được nghe những câu chuyện hấp dẫn và ý nghĩa về lịch sử, văn hóa và tâm linh của dân tộc Việt Nam.